Een paar inwoners hadden enkele vragen over de "GAS boetes" in onze gemeente. Hieronder kan je volledig overzicht krijgen van wat een GAS is, wie ze kan vaststellen, wie ze kan sanctioneren, welke bedragen worden toegepast voor de boetes, proportionaliteits & gradatie principe dat wordt gehanteerd, en belangrijkste welke zijn de GAS cijfers in Machelen.
Wat is een GAS
Een gemeentelijke administratieve sanctie (GAS) is in Belgie een straf, meestal een boete, die een gemeente kan opleggen voor inbreuken op haar gemeentereglement. Het is op die manier een instrument om op lokaal niveau een antwoord te bieden aan de problematiek van openbare overlast. Het doel van de “Nieuwe Gemeentewet” van 1999 (ondertussen wel aantal keer aangepast) bestond erin het gevoel van straffeloosheid tegen te gaan door bepaalde inbreuken en weinig ernstige gedragingen (die tóch als overlast worden ervaren) niet langer strafrechtelijk te laten afhandelen, maar eerder door een administratieve sanctie.
De gemeenteraad kan door deze wet een gemeentelijke administratieve sanctie voorzien bij een inbreuk van haar gemeentelijk reglement. Enkele voorbeelden: reglementering betreffende openbare rust (grasmaaien, ijsventer, vuur maken,...) openbare veiligheid (honden aan leiband, werken die hinder veroorzaken,...) en openbare gezondheid (sluikstorten, wildplassen, voetpad sneeuwvrij houden,...). In een politieverordening kan de gemeenteraad regels vastleggen die er moeten voor zorgen dat de openbare rust, veiligheid en gezondheid in de gemeente gewaarborgd zijn.
Bovendien bleek uit allerlei bevolkingsbevragingen in Vlaanderen dat de burger niet zozeer wakker lag van de ‘echte’ criminaliteit maar zich eerder stoorde aan hondenpoep, zwerfvuil in de straat, lawaaihinder, verkeerd parkeren (op plaatsen voorzien voor mensen met een beperking), vandalisme en dergelijke meer. Het gevolg was een gevoel straffeloosheid bij de overtreder, en van ergernis bij de burger omdat de overheid niet optrad. Net daarom heeft de federale wetgever in 1999 beslist dat de gemeenten de overtredingen op hun lokale politieverordeningen zelf kunnen bestraffen met een administratieve geldboete tot maximum 350 euro. Het instrument van de gemeentelijke administratieve sancties geeft de gemeenten de kans op een lik-op-stuk-beleid tegen overlast te voeren. Niet meer en niet minder. We zijn niet langer afhankelijk van de vervolgingsbereidheid van de parketten en hebben op die manier de volledige handhavingsketen in handen.
Niet zozeer om de inwoners in de gemeente "den duvel" aan te doen, maar om lokale overlastproblemen in de publieke ruimte – op vraag van de inwoners - aan te pakken. De GAS zijn daarvoor een middel en geen doel op zich. Gemeenten die GAS toepassen informeren en waarschuwen de burgers meestal over het overlastbeleid dat ze voeren. Het is niet de bedoeling om zoveel mogelijk GAS-boetes uit te schrijven, maar als sensibiliseren of het vermanende vingertje niet helpt, dan is het GAS-instrument de spreekwoordelijke stok achter de deur. Zacht waar het kan, hard waar het moet. Wie denkt dat de GAS-boetes de gemeentekas rijkelijk vullen, vergist zich schromelijk: voor elke euro aan GAS-boetes die de gemeente ontvangt, moet de gemeente er twee euro in investeren om het GAS-instrument toe te passen (sanctionerend ambtenaar aanstellen, administratieve ondersteuning, enz...). Kortom, GAS is een adequaat lokaal instrument om lokale overlastfenomenen aan te pakken. Niet meer maar ook niets minder.
Machelen
Vaststellend en sanctionerend ambtenaren:
In onze gemeente zijn er 2 gemeenschapswachten, waarvan er één GAS overtredingen kan vaststellen. Daarnaast kan de politie uit de zone VIMA en één vaststeller van de intercommunale INCOVO GAS overtredingen vaststellen.
Machelen werkt samen met de sanctionerende ambtenaar van de provincie, zij beoordelen elke GAS overtreding die vastgesteld werd objectief, en bepalen samen met de gemeente de geldboete die opgelegd wordt aan de overtreder.
Algemene Politieverordening:
Waar kan ik de GAS overtredingen terugvinden die bepaald werden in het politiereglement of algemene politieverordening?
https://www.machelen.be/file/download/4628/1C74109199DD8D8866286963AAD7B753
Cijfers GAS overtredingen:
Uit de cijfers die ik ontvangen heb van de gemeente Machelen van 2018, 2019 en 2020 (tot Mei 2020) blijkt dat er
- In 2018 48 GAS werden uitgeschreven, goed voor 7.921€,
- In 2019 71 GAS werden uitgeschreven, goed voor 9.733€.
- In 2020 (tot Mei) 15 GAS werden uitgeschreven, goed voor 2.405€.
Vergelijking met Vilvoorde:
Vergelijken we die cijfers bijvoorbeeld voor 2019 met Vilvoorde, dan blijkt dat onze noorderburen maar liefst 554 GAS heeft uitgeschreven. Vergeleken met onze 71 GAS, betekent dit 7.5 keer meer GAS werden uitgeschreven in Vilvoorde dan in Machelen, en dit terwijl Vilvoorde iets minder dan 3 keer zoveel inwoners heeft dan Machelen.
Boetes per overtreding:
De boetes varieren per overtreding. Zo schommelt het bedrag van GAS overtreding van minimum 80€ tot maximum 350€. Voor elke GAS overtreding moet de gemeente reeds 35€ betalen aan de provincie, voor het sanctioneren van de GAS overtreding door de santionerende ambtenaar. Belangrijk aspect in het bepalen van de bedragen is dat er gradaties moeten zijn (lichte en zware GAS overtredingen):
GAS van 80€ zijn:
- Sluikstort
- Gebrek aan exploitatie vergunning
- Lastigvallen, smaad aan de politie of niet opvolgen van instructies van de politiediensten
- Nachtlawaai of geluidsoverlast ( te luide muziek in de auto, ...)
- Sigaret wegsmijten op de openbare weg
- Verstoring openbare orde
- Verbranden van hout
- Zedenschennis
- Husilijk geweld
- Loslopende hond
- Ongewettigde horeca
- Bellen naar alarm centrale zonder noodzaak
- Agressief gedrag bij controle op de bus van het ticket
GAS van 140€
- Lading vrachtwagen
- Wildplassen
- Vissen zonder vergunning
- Vuurwerk
GAS van 350€
- Zware gevallen van sluikstorten?
Opgelet, bij bijna elke GAS voor sluikstorten, rekende de gemeente ook de opruimkosten door aan de sluikstorter. Dit betekent dat de sluikstorter bovenop de GAS nog eens (gemiddeld) 175€ extra mocht betalen. Voor zwaardere sluikstorten liep dat bedrag soms op tot zelfs 417€ welke het totale bedrag bracht op 767€ (inclusief de 350€ GAS) voor deze sluikstorter.
Hoeveel GAS boetes per categorie:
In 2018, 2019 en de eerste 4 maanden van 2020 waren goed voor
- 46 sluikstorten (goed voor 37% van alle GAS)
- 14 ontbrekende noodzakelijke vergunningen
- 13 PMD (buitenzetten van PMD op verkeerde datum)
- 7 weggooien van sigaret
- 7 Lastigvallen en smaad aan de politie
- 5 ontbrekende visvergunning
Alle andere categorien bevatten 1 of 2 overtredingen. Meest opvallende zijn die van de kaartjes tussen de ruiten op de parking van de Makro.
Conclusie:
Met één gemeenschapswacht die GAS vaststellingen kan maken, is er duidelijk nood aan meer GAS vaststellers in onze gemeente. De gemeenschapswacht heeft reeds één groot nadeel dat ze heel zichtbaar zijn (via hun paarse outfit) en dus eventuele bepaalde GAS overtreders moeilijk op heterdaad kunnen betrappen. In andere gemeenten wordt gemeentepersoneel opgeleid voor het vaststellen van GAS boetes, die regelmatig op de baan zijn, en gewone burgerkledij dragen, en dus meer kans hebben om overtreders van bepaalde GAS overtredingen op heterdaad te betrappen.
Een ander hulpmiddel is het is gebruik maken van (meer) cameras. Wat op beeld staat is moeilijk te betwisten door de overtreder.
Sommige zien natuurlijk graag hogere boetes, maar er moet steeds rekening met “gradatie van overtreding” worden gehouden, en het maximum bedrag is nationaal vastgesteld op 350€.
Toch zou je denken dat sommige boetes voor bepaalde GAS moeten herbekeken worden met de sanctionerende ambtenaar van de provincie om bepaalde GAS bedragen te verhogen zonder de proportionaliteit in gedrang te brengen. Zo is vandaag de dag de GAS evenveel veel voor een PMD zak op de verkeerde dag buiten te zetten als voor smaad aan de politie of het niet opvolgen van instructies van de politie, namelijk 80€, daar waar tegenover wildplassen of vissen zonder vergunning 140€ GAS staat.
Sluikstorten GAS maken nu reeds 37% uit van alle GAS overtredingen, en kunnen in de toekomst nog meer uitgeschreven worden, mits men blijft inzetten op de optimalisering van de samenwerking met INCOVO (inzet van meer mobiele en vaste camera’s)
Communicatiegewijs kan de gemeente nog ééns inzetten op sensibiliseren. Zaventem heeft dit op een ludieke manier gedaan. Zij hebben naast het online zetten van de politie verorderning en het politiereglement, een brochure uitgestuurd naar alle inwoners bestaande uit verschillende cartoons die de meeste voorkomende GAS overtredingen ten toon stellen. Het voorbeeld kan U hierbij terugvinden:
Het beleid heeft op de gemeenteraad gezegd dat ze in toekomst meer gaan inzetten op gemeenschapswachten en camera’s. Wanneer is nog niet duidelijk, en natuurlijk met de huidige situatie van Covid-19 zijn er ondertussen wel andere prioriteiten waar het beleid mee bezig is. Maar voor in de toekomst hopen we toch met zijn allen dat er nog meer wordt ingezet word op sensibiliseren en zelfs sanctioneren. Immers wie wil geen leuke en propere gemeente om in te wonen
Heeft u een opinie hierover, twijfel niet om hier een reactie onder te plaatsen of zet het gewoon op Facebook.
Reactie plaatsen
Reacties
Sluikstorten en gevaarlijk rijgedrag moet nog zwaarder gestraft worden