Vorige gemeenteraad werd besloten om bepaalde agendapunten als vraag te behandelen.  Dit was één van de 5 vragen.

Laadpalen

Vraag Gemeenteraadslid Danny Gooris

Huidige situatie:

Cijfers in Vlaanderen tonen aan dat de verkoop van elektrische wagens sterk gestegen is de afgelopen 2 jaar, en prognoses tonen aan dat in de komende jaren de vraag naar elektrische wagens nog alleen maar, meer zal stijgen, aangezien de EU een wetsvoorstel heeft goedgekeurd op 09 Juni 2022 dat er tegen 2035, in de Europese Unie geen nieuwe wagens mogen verkocht worden die rijden op benzine of diesel 

Vragen:

Hoeveel laadpalen die publiekelijk toegankelijk op publiek domein, staan er momenteel in onze gemeente?

Hoeveel publieke laadpalen op publiek domein, is het beleid van plan toe te voegen tegen het einde van de huidige legislatuur? 

Hoe wil het beleid de rotatie graad verhogen?

Antwoord schepen Steve claeys

Juridisch kader

In de eerste plaats wensen wij er op te wijzen dat uit de vraagstelling een juridische fout blijkt. Immers stellen dat de Eu een wetsvoorstel heeft goedgekeurd, dat klopt niet helemaal. Het klopt wel dat het europees parlement een EU verordening heeft goedgekeurd  met volgende doelstelling : stimuleren van  de productie van emissievrije en emissiearme voertuigen.

De verordening bevat een ambitieuze herziening van de doelstellingen voor 2030 en een nulemissiedoelstelling voor 2035, wat cruciaal is om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Deze doelstellingen scheppen duidelijkheid voor de auto-industrie en stimuleren innovatie en investeringen voor autofabrikanten. Het kopen van en rijden met zero-emissie auto's zal goedkoper worden voor consumenten en er zal sneller een tweedehandsmarkt ontstaan. Duurzaam rijden wordt zo voor iedereen bereikbaar.

Echter na de eindstemming in de plenaire vergadering moet de tekst nu ook formeel worden goedgekeurd door de Raad, voordat hij kort daarna in het Publicatieblad van de EU wordt gepubliceerd.

Op dit ogenblik is het zo dat het Europees parlement op 21 november 2023 zelfs nog amendementen heeft toegevoegd aan de verordening, en dus de goedkeuring en publicatie door de raad nog dient te gebeuren.

1. Essentie en doel

Essentie van deze verordening is dat alle  nieuwe auto's en bestelwagens die vanaf 2035 in de EU worden verkocht, geen CO2 meer  mogen uitstoten. Immers, het wegvervoer is goed voor 20% van de CO2 uitstoot in de EU.

2. Fasering

De realisatie van deze verordening gaat in fasen gaan :

De tussentijdse emissiereductiedoelstellingen voor 2030 worden vastgesteld op 55% voor auto's en 50% voor bestelwagens. Vanaf 2035  gaan we de volgende fase in: dan mogen dus alle nieuwe auto's die op de markt komen geen CO2 meer uitstoten. Dit moet ervoor zorgen dat de vervoerssector tegen 2050 koolstofneutraal wordt.

3. Effect voor onze inwoners

Uit de vraagstelling zou kunnen blijken dat iedereen dus maar moet omschakelen tegen 2023.Ook dat klopt niet helemaal, en niettegenstaande wij zelf als lokaal bestuur hard werken om het burgemeestersconvenant en het lokaal energie- en klimaatplan te realiseren, is paniekzaaierij door dergelijke vragen onnodig. Immers, onze inwoners die vandaag met benzine- en dieselauto’s rijden, kunnen er na 2035 nog mee rijden.

De nieuwe regels betekenen niet dat alle auto's op de weg in 2035 geen CO2 meer mogen uitstoten. Deze regels hebben geen invloed op bestaande auto's. Als een inwoner tussen nu en 2030 een nieuwe auto koopt, kan die daarmee rijden tot het einde van de levensduur.  Koopt de inwoner tussen 2030 en 2035 een nieuwe auto dan zal hij een auto moeten kopen die voldoet aan de tussentijdse emissiereductiedoelstellingen van 55% daling CO2 voor auto’s.

Dergelijke voertuigen zijn momenteel al volop in de markt onder de vorm van hybride  of volledig electrische wagens.

De gemiddelde levensduur van een auto  is 15 jaar, daarom wil de EU in 2035 beginnen om ervoor te zorgen dat alle auto's in 2050 CO2-neutraal zijn.

Het zal na 2035 nog mogelijk zijn om tweedehands benzine- en dieselauto's te kopen en te verkopen en er brandstof voor te vinden, maar de inwoner moet er wel rekening mee houden dat de totale eigendomskosten (kosten van brandstof, onderhoud, aankoop en verzekering) zouden kunnen stijgen.

Als lokaal bestuur raden wij dat af, doch we houden rekening met de mobiliteitsbehoeften van onze inwoners en in bijzonder de sociale doelgroepen die we niet van mobiliteit willen beroven.De trend op de automarkt gaat vandaag al meestal in de richting van elektrische auto's met batterijen omdat de totale eigendomskosten lager zijn dan die van de alternatieven. De productie van waterstof en e-fuels (gemaakt van elektriciteit en waterstof en omgezet in synthetische benzine) is bijvoorbeeld duurder omdat daarvoor veel elektriciteit nodig is.

Qua prijsvorming wijzen we erop dat momenteel elektrische auto’s nog vrij duur zijn , maar na aankoop zijn de totale eigendomskosten van een auto op batterijen even hoog of lager dan die van een benzine- of dieselauto. De Eu verordening moet meer concurrentie aanmoedigen en fabrikanten ertoe aanzetten te investeren in onderzoek naar en de innovatie van elektrische voertuigen, waardoor de aankoopprijs

Dit alles zal dus in fases verlopen, en de Europese commissie zal dit opvolgen :

De Commissie zal tegen 2025 een methodologie voorstellen voor de beoordeling en rapportering van gegevens over CO2-emissies tijdens de volledige levenscyclus van auto's en bestelwagens die op de EU-markt worden verkocht;

Tegen december 2026 zal de Commissie de kloof tussen de emissiegrenswaarden en de reële brandstof- en energieverbruiksgegevens monitoren, verslag uitbrengen over een methode om de specifieke CO2-emissies van de fabrikanten aan te passen en passende follow-upmaatregelen voorstellen;

Het huidige stimuleringsmechanisme voor emissievrije en emissiearme voertuigen (ZLEV), dat fabrikanten die meer van dit soort voertuigen verkopen (met een uitstoot van nul tot 50 g CO2/km, zoals elektrische voertuigen en goed presterende plug-in hybrides) beloont met lagere CO2-emissiereductiedoelstellingen, zal worden aangepast aan de verwachte verkooptrends.

Om de twee jaar, vanaf eind 2025, zal de Commissie een verslag publiceren om de voortgang naar nulemissie wegmobiliteit te evalueren.

Laadinfrastructuur

Dan komt de vraag uiteraard naar voldoende laadinfrastructuur

In de eerste plaats moet worden opgemerkt dat  fabrikanten momenteel werken aan auto's met een bereik van meer dan 600 km. De efficiëntie wordt verbeterd zodat auto's minder vaak hoeven op te laden of thuis met een gewone stekker kunnen worden opgeladen.  De rotatie zal dus verhogen, naast het verhogen van het aantal laadpalen Maar inderdaad ook onze gemeente doet al een belangrijke duit in het klimaatzakje en meer bepaald voor het voorzien van voldoende laadpalen.

Reeds in 2017 werd een aanvang genomen met het voorzien van laadpalen op volgende locaties :

1)      Dorpsplein

2)      Het Merelplein

3)      Bosveld

4)      A. De Cockplein

5)      Voetbal Diegem

In 2019 werden daar al  volgende locaties aan toegevoegd :

-      Vuurkruisenlaan Machelen t.h.v. ingang tennis

-      Station Diegem    

-      Dorpsplein Machelen

-      Zaventemsesteenweg, kruising met Haachtsesteenweg

In 2020 werden er op basis aanwezigheid 400 Volt net volgende locaties aan toegevoegd :

1)      Trawoollaan Machelen

2)      Jan Veldmansstraat Machelen

3)      Diegemstraat Machelen

4)      Felix Timmermanslaan Diegem

5)      Schetsveld Machelen

6)      Parking Merel Machelen

7)     Groenstraat Diegem

In 2021 startten we met het project deel de zon

  • Op de parking gemeentehuis werden twee camboiwagens geplaatst met electrische laadpalen
  • Een derde parkeerplaats werd ook ingericht met een electrische laadpaal

Eind 2021 ging de gemeente akkoord met de aansluiting van de gemeente Machelen bij het initiatief van Vlaanderen om openbare laadinfrastructuur uit te rollen vanaf 2022

In 2022 ging de gemeente akkoord om in te stappen in de private groepsaankoop laadpalen georganiseerd door Haviland op voorwaarde dat de laadinfrastructuur op publiek bereikbare plaatsen (bv parkings) ook publiek beschikbaar worden gesteld.

In 2022 werd het mobiliteitsplan goedgekeurd met als essentieel onderdeel ook in te zetten op voldoende laadpalen en deelmobiliteit

In 2022 stapten wij in in het lokaal energie- en klimaatplan, waar laadpalen een onderdeel van zijn.

In 2023 ging de gemeente akkoord met met de volgende mogelijke strategische locaties voor de elektrische laadpalen die dienen geplaatst te worden voor 2030.

  1. Parking AWV – Pieter Schroonstraat + Brounstraat
  2. Parking Vilvoordelaan – Het Dorp,
  3. Vinkenstraat
  4. Parkeerpocket Turcksinstraat
  5. Parking Rampelbergstraat – C. Peetersstraat
  6. Parking Bosveld Lindenplein
  7. Parking Bosveld Stadionstraat
  8. Blijde Inkomstraat
  9. Parking Don Jon
  10. Willem Willoxstraat
  11. Jan Jacobsstraat
  12. Parking Toekomststraat
  13. Regimentsberg
  14. Parking St. Katarinastraat
  15. Frans Degeyndtgaarde
  16. Parking Diegem-Lo – Nieuwe Zaventemsesteenweg
  17. Parking Leuvensesteenweg

Daarenboven trachten wij de bevolking en de bedrijven aan te zetten om meer in te zetten op duurzame mobiliteit door wat al eerder is goedgekeurd :

  • Groepsaankopen laadpalen
  • Herziening van het belastingreglement bouwen en verbouwen

In grote bouwprojecten proberen wij ook de modal schift te bewerken door het afsluiten van realisatieconvenanten.  Daarvoor verwijzen we naar de beslissingen die het college en/of de gemeenteraad hebben genomen inzake :

  • De realisatieconvenant mobiliteit project de Lediaan
  • De realisatieconvenant mobiliteit project pps kernversterking

We merken op dat alle voorgaande opsommingen door het raadslid eenvoudig kunnen worden opgezocht in de beslissingen van het college en/of de gemeenteraad die hij ten allen tijde door zijn toegang tot de mobiele applicatie van echo kan terugvinden.

Ook intern doen wij het nodige :

  • Verplaatsingen door het personeel gebeuren meer en meer met de voorhanden zijnde elektrische cambiowagens
  • Ons eigen wagenpark wordt, waar mogelijk, verder geëlectrificeerd. Indien het gaat over zwaardere bestelwagens, machines of vrachtwagens, kiezen we momenteel nog voor de cng oplossing om het laadvermogen en trekkracht die nodig is te kunnen behalen, ook hier evolueert echter de markt in goede richting.

Concluderend kunnen we stellen dat er

  • Nu al 36 locaties zijn goedgekeurd voor publieke laadpalen, met de opmerking dat de meeste daarvan voorzien zijn van 2 aansluitingspunten.
  • Door de realisatieconvenanten er in grotere bouwprojecten zullen bijkomen

We moeten ook echter realistisch zijn, tegen eind 2030 dient de gemeente te beschikken over 150 publieke elektrische laadpalen voor elektrische wagens op haar openbaar domein.

Daar werken we verder aan, met de opmerking dat voor de technische uitvoering op het terrein wij afhankelijk zijn van de externe partners en het voorzien door fluvius van het 400volt net, dat momenteel in volle uitvoering is.

Maar vandaag gezien de start in 2017 en vandaag dus zes jaar later, kan gesteld worden dat we ongeveer al op de helft van onze inspanningen zitten, dus op schema.

Repliek gemeenteraadslid Danny Gooris op het antwoord Steve Claeys

(Blauwe tekst bevatten hyperlinks naar de bron)

Schepen Steve Claeys  heeft zijn best gedaan om uitgebreid te antwoorden, maar had even goed gewoon de link van het Europese Parlement kunnen doorsturen, want die site had ik ook al gelezen. "Copy en paste", toch iets wat ik wel verschillende keren heb mogen horen.

Heel veel informatie op de vragen die ik gekregen heb van inwoners, om te stellen tijdens de gemeenteraad, maar weinig "to the point"

Betreffende het juridisch kader wil ik even duidelijk maken dat de Europese klimaatwet, welke verbiedt de verkoop nieuwe diesel- en benzinewagens vanaf 2035, ondertussen is gestemd en goedgekeurd door het Europees Parlement op 14 Februari 2023, met 340 stemmen voor en 279 tegen.

Ook in dit antwoord, onder “effect op de inwoners” lees ik dan “Uit de vraagstelling zou kunnen blijken dat iedereen dus maar moet omschakelen tegen 2023”. Wel nu, ik heb dan maar ook mijn vraagstelling tot 3 keer herlezen, maar daar staat helemaal niets in dat hier op wijst.

Nogmaals deze vragen komen van inwoners, ik stel ze gewoon aan de gemeenteraad. As ik dan dergelijk antwoord zie, dan vraag ik me af wat de bedoeling is. Waar staat er in mijn vraagstelling ergens dat plotseling elke inwoner elektrisch moet overschakelen tegen 2023? Inderdaad nergens.

Dus een quote  “is paniekzaaierij door dergelijke vragen onnodig” is een slag in het gezicht van de mensen die deze vraag gesteld hebben aan mij.

Cijfers en feiten

Ik heb dan maar zelf opgezocht op de officiele instanties (website van gemeente Machelen, website Vlaanderen) om te kijken hoeveel laadpalen we vandaag hebben in onze gemeente:

Op de website van Vlaanderen staan er de volgende laadpalen publiek toegankelijk op publiek domein

Locatie Machelen # laadpalen # laadpunten kW
Merelplein 3 1 2 11 & 22
Merelplein 7 1 2 22 & 22
Dorpstraat 3 1 2 11 & 11
Dorpsplein 1 1 2 11 & 11
Woluwestraat 2 1 2 22 & 22
K. Fabiolalaan 73 1 2 11 & 11
Vuurkruisenlaan 28 1 2 11 & 11
Heirbaan 10 1 2 11 & 11
Diegemstraat 86 1 2 22 & 22
Totaal 9 18
Lokatie Diegem # laadpalen # laadpunten kW
Schetsveld 1 1 2 22 & 22
Zaventemsesteenweg 1 1 2 11 & 11
De Cockplein 27 1 2 11 & 11
Oude Haachtsesteenweg 101 1 2 22 & 22
Oude Haachtsesteenweg 40 1 2 11 & 11
Stationstraat 99 1 2 22 & 22
C. De Ceusterstraat 4 1 2 11 & 11
Kosterstraat 70 1 2 11 & 11
Totaal 8 16 11 & 11

In het lijstje van de schepen, in zijn antwoord hierboven, ontbreken:

  • Woluwestraat 2
  • Fabiolalaan 73
  • Oude Haachtstesteenweg 101
  • Oude Haachtstesteenweg 40
  • Corneel de Ceusterstraat 4

Op de website van de gemeente Machelen ontbreken er

  • Corneel de Ceusterstraat 4
  • Merelplein 7

De schepen vermeld ook in zijn antwoord: “In 2020 werden er op basis aanwezigheid 400 Volt net volgende locaties aan toegevoegd” :

  • Trawoollaan Machelen
  • Jan Veldmansstraat Machelen
  • Felix Timmermanslaan Diegem
  • Groenstraat Diegem

Maar geen enkel van deze 4 zijn terug te vinden op de website van vlaanderen

Kortom, waar je ook zoekt, de cijfers komen duidelijk niet altijd overeen zoals het zou moeten.

150 laadpalen tegen 2030

Daarnaast lees ik het volgende in het antwoord van de schepen: “We moeten ook echter realistisch zijn, tegen eind 2030 dient de gemeente te beschikken over 150 publieke elektrische laadpalen voor elektrische wagens op haar openbaar domein”

Van waar die 150 laadpalen tegen 2030 komen is niet medegedeeld,  maar zoals ik het vandaag zie, is dat de gemeente beschikt momenteel  over 17 laadpalen, volgens Vlaanderen, en de gemeente is van plan om tegen 2030 nog eens 17 extra laadpalen te installeren (10 in Machelen, 6 in Diegem en 1 in Diegem-Lo). Hoe kan me dan tegen eind 2030, zoals de schepen in zijn antwoord schrijft aan 150 publiek toegankelijke laadpalen hebben op haar domein?

Ok er zijn andere maatregelen getroffen en de gemeente is in tal van akkoorden gestapt, en ze rekenen op nieuwbouwprojecten om een aantal laadpalen te voorzien tegen 2030, maar of die maatregelen  het verschil van 150 min de 17 die we vandaag hebben en min de 17 extra laadpalen die gepland staan tegen 2030, dus 116 extra laadpalen gaan zorgen, daar heb ik ernstige twijfels over.

Vlaamse schatting voor gemeenten en steden: Machelen 90 CPE tegen 2025

Nochtans volgens website van Vlaanderen, en ik citeer “Op basis van de doelstelling van 35.000 laadpunten tegen 2025 is een inschatting gemaakt van de publieke laadbehoefte verdeeld over de gemeenten en steden in Vlaanderen. De raming is gemaakt op basis van een aantal parameters die bepalend zijn voor de toekomstige lokale grootte van de elektrische vloot en op basis van de ingeschatte noden aan publieke laadinfrastructuur; o.m. op basis van de mogelijkheden om privaat te laden."

"De aantallen zijn louter een inschatting van de behoefte. Dit laat de gemeenten en steden toe om te anticiperen en tijdig op zoek te gaan naar potentiële locaties voor toekomstige laadinfrastructuur"

Voor onze gemeente heeft Vlaanderen een schatting gemaakt tegen 2025 dat er in Machelen 90 CPE  moeten zijn die publiek toegankelijk moeten zijn.

Wat iseen  CPE? Dat is een Charge Point Equivalent of te wel een laadpunt. Elke type van laadpaal krijg een aantal CPE punten toegewezen gebaseerd op het aantal kW het kan opladen.  Een laadpaal met laadpunten met een beperkt vermogen (3-11 kW) komt overeen met 1 CPE per laadpunt. Bij een laadpaal met 2 laadpunten aan een hoger vermogen (22kW) zijn dan 2 CPE per laadpunt waard.

Hoe staan we ervoor in Machelen vandaag: Onze gemeente heeft 17 laadpalen met 34 laadpunten, waarvan 13 laadpunten aan 22Kw en 21 laadpunten aan 11kw, dus goed voor een totaal CPE van 47.

Niettegenstaande de opgelijste correcte acties van de gemeente, en de lijst geplande laadpalen (tegen 2030) zal het moeilijk worden om aan de Vlaamse schatting te voldoen (90CPE) tegen 2025, of men moet de geplande laadpalen naar voor halen en in 2024 of ten laatste 2025 inplannen.

Rotatie:

Om dan nog eens terug te komen op mijn vraagstelling, kreeg ik jammer genoeg geen antwoord op “Hoe wil het beleid de rotatie graad verhogen?”

Wel de personen die me de vraag stelde en waarschijnlijk met hen, heel wat huidige gebruikers van elektrische wagens, ergeren zich aan de “laadpaalklevers”  vandaag waardoor de laadpaal plaatsen steeds bezet zijn, door elektrische wagens waarvan de wagen al heel lang is volledig opgeladen, of nog erger door wagens die niet elektrisch rijden.

Het retributiereglement vermeld Hoofdstuk VI. Plaatsen voor elektrisch laden Artikel 12: Parkeren op parkeerplaatsen die zijn voorbehouden voor het opladen van elektrische voertuigen, geen enkele aanbeveling voor eigenaars waarvan de wagen volledig is opgeladen om zich te verplaatsen.

Rotatie van (volgeladen) EVs aansturen via het lokaal parkeerbeleid

Als wegbeheerder kan je aansturen op het verplaatsen van (volgeladen) EVs via het parkeerbeleid en -tarief. Zo zijn er mogelijkheden voorzien in de Wegcode om via onderborden een blauwe zone of betalende zone te gaan inrichten aan de oplaadvakken. Door tijdsbeperkingen of tariefzettingen voor het parkeren kan rotatie van voertuigen in de hand gewerkt worden.

Rotatie van EVs aansturen via een rotatietarief

Het rotatietarief is een prijs per tijdseenheid die aan de e-rijders wordt aangerekend vanaf het moment dat het voertuig is volgeladen. Meestal wordt aan de e-rijders wel een tijdsvenster gegeven om de wagen te verplaatsen. Bij het rotatietarief is het nuttig om vooraf na te denken over de haalbaarheid om de volgeladen wagen te verplaatsen. Zo is het bijvoorbeeld niet haalbaar om voertuigen ’s nachts te verplaatsen. Het rotatietarief staat los van het betalend parkeren, of andere parkeerregimes, en komt daarbovenop. Door dit oplopende bedrag wordt de e-rijder aangemoedigd om zijn of haar wagen te verplaatsen van zodra die volgeladen is. Een voorbeeld in December vorig jaar, was  nog van Shell dat elke eigenaar, max 4 uur mag laden (ook al is de batterij nog niet vol), nu per min extra 10 cent zal worden aangerekend.

Onze vraag was "wat doet de gemeente, of is de gemeente van plan om deze laadpaalklevers aan te pakken?". Maar daarop hebben we dus geen antwoord gekregen.

Conclusie:

Het antwoord was (te) uitgebreid en had heel beknopt kunnen zijn:

1.) Hoeveel laadpalen die publiekelijk toegankelijk op publiek domein, staan er momenteel in onze gemeente? 17 volgens de website Vlaanderen, 19 volgens het lijstje van de schepen, en volgens de gemeentelijk website van Machelen 15

2.) Hoeveel publieke laadpalen op publiek domein, is het beleid van plan toe te voegen tegen het einde van de huidige legislatuur?  De gemeente plant om 17 (maal 2 laadpunten) extra laadpalen in te plannen tegen 2030. Dus geen antwoord op mijn vraag, namelijk tegen einde huidige legislatuur of 01 Januari 2025. In Vlaanderen schat men echter dat Machelen tegen 2025 aan 90 CPE moet voldoen. Vandaag zitten we echter aan 47. Indien men alle 17 geplande laadpalen kan plaatsen tegen 2025, (ipv tegen 2030) zou onze gemeente dan wel kunnen voorzien aan de schatting die Vlaanderen voor onze gemeente heeft gemaakt.

De schepen is zich echter bewust van een andere doelstelling, niet in CPE, maar in laadpalen, dat Machelen tegen 2030 wel 150 laadpalen in onze gemeente moet hebben. Met de huidige 17, en de toekomst geplande 17 laadpalen tegen 2030 gaan we het niet halen. Of de ondertekende akkoorden en de hoop op grote (langdurige) woonprojecten de ontbrekende 116 laadpalen gaan bezorgen tegen 2030, is iets waar ik mij toch wel ernstige vragen bij stel.

3.) Hoe wil het beleid de rotatie graad verhogen? Hier heb ik jammer geen antwoord op gekregen.

Indien U nog graag andere vragen zou stellen, twijfel niet en contacteer me op 0476 476 076.