Dokters in Machelen

Onvoldoende dokters in Vlaamse Rand rond Brussel

De 19 gemeenten in de Rand tellen samen 255 huisartsen. Dat zouden er 119 meer moeten zijn om de Vlaamse minimumnorm te halen. Die ligt op 9 huisartsen per 10.000 inwoners. Bovendien staan veel oudere artsen op het punt met pensioen te gaan, wat het probleem nog nijpender maakt.

Het Agentschap Zorg en Gezondheid van de Vlaamse overheid duidde voor de periode juni 2019 - december 2020 de ‘huisartsarme’ gemeenten aan. Dat zijn gemeenten die de norm van 9 huisartsen per 10.000 inwoners niet halen. Artsen die zich in deze gemeenten vestigen, krijgen een aanmoedigingspremie van 20.000 euro.

Te kort enkel in de Rand?

‘Het tekort aan huisartsen beperkt zich niet tot de Rand, maar is een probleem in heel het land’, zegt Liesbeth Devreker, coördinator van de Artsenkring Zennevallei. De kring omvat de gemeenten Halle, Beersel, Pepingen, Sint-Pieters-Leeuw, Linkebeek, Drogenbos en Sint-Genesius-Rode. Studenten geneeskunde kiezen vaker voor een specialisatie en niet voor een carrière als huisarts. De financiële kant speelt daarbij allicht een rol. Daardoor studeren er niet zoveel huisartsen af, al lijkt daar nu wel verandering in te komen.’

Huisartsenvereniging Noordrand

Hetzelfde verhaal klinkt bij de Huisartsenvereniging Noordrand. Die verenigt de huisartsen van Grimbergen, Vilvoorde, Machelen, Meise, Wemmel, Kampenhout en Zemst. Men verwacht dat het probleem de volgende jaren nog groter wordt. Veel huisartsen gaan de volgende vijf jaren met pensioen. Ze hebben de oefening gemaakt, het gaat om ongeveer 30% van het totaal aantal huisartsen in Huisartsenvereninging Noordrand.

Machelen en omliggende gemeenten:

Machelen moet het doen met 7 in plaats van de 14 die er noodzakelijk zouden moeten zijn. Vilvoorde telt vandaag 21 huisartsen, maar over vijf jaar zijn er dat nog amper 12. Als er geen nieuwe instroom is tenminste. In Wemmel zouden er nog maar 4 zijn, in plaats van 15 die nodig zijn. Als er niets aan gedaan wordt, kan het  het probleem wel erg nijpend worden.

Zaventem doet het dan weer relatief goed met 26 artsen tov de minimum van 30 artsen volgens Vlaanderen voor Zaventem.

De slechte resultaten zijn te zien in Drogenbos, daar zouden er normaal 4 artsen moeten zijn, maar vandaag is er geen arts te vinden. De goede leerlingen in Vlaams Brabant zijn Merchtem (17 artsen tov min. van 15 artsen) en Linkebeek met 6 dokters (min was 4).

Numerus clausus

Er zijn dus meer huisartsen nodig. Maar het aantal studenten geneeskunde aan onze universiteiten wordt beperkt om de kwaliteit van de opleiding te garanderen. Moet deze numerus clausus dan ongedaan gemaakt worden? Het aantal studenten opdrijven dat tot de opleiding wordt toegelaten, is misschien één van de mogelijke oplossingen. Al zijn er ook artsen die daar niet voor te vinden zijn. Een andere oplossing is het beter spreiden van de nieuwe huisartsenpraktijken, zodat niet alle jonge artsen voor een praktijk in de buurt van Leuven kiezen. Meer groepspraktijken vormen ook een deel van de oplossing. De oude garde artsen werkte bij wijze van spreken dag en nacht. Jonge huisartsen willen afgelijnde werkuren zodat ze werk en privé beter kunnen scheiden. Dat is beter te regelen in een groepspraktijk.’

Groepspraktijken

Vroeger had je vooral mannelijke artsen, vandaag zijn het vaak jonge vrouwen met een gezin. Zij bewaken de grens tussen privé en werk, wat absoluut noodzakelijk is. Maar op die manier maken die groepspraktijken het tekort ook groter. Door de vergrijzing zijn er nogal wat oudere artsen die hun solopraktijk stopzetten. Die wordt dan niet altijd verdergezet door een nieuwe arts. Dit betekent echter nog niet dat er in al die gemeentes een reëel tekort aan huisartsen is of dat dat eventuele tekort toeneemt. Ze houden bijvoorbeeld geen rekening met hoeveel artsen er fulltime of parttime werken, hoeveel patiënten ze aannemen of wat de zorgnoden zijn in een bepaalde regio. Het aantal huisartsen in Vlaanderen stijgt trouwens gestaag. In 2016 waren er 8.621 erkende huisartsen, in 2018 waren er dat 9.267.’

Conclusie:

Onze bevolking verouderd snel, en onze dokters zijn daar geen uitzondering op. Hopelijk komen er snel een paar jonge afgestudeerde dokters bij die zich in onze gemeente willen vestigen. Want met 7 op 14 zitten we eerder aan de lage kant, vergeleken met een aantal andere gemeenten rond ons.

De overheid voorziet, naast de 20.000 euro die een arts krijgt als hij zich in een huisartsarme gemeente vestigt,  ook een tegemoetkoming krijgen voor een onthaal en administratief bediende of een medisch telesecretariaat. Ook huisartsenkringen krijgen werkingsmiddelen van de Vlaamse overheid.